Je bent gemotiveerd, je let op je voeding, je maakt gezonde keuzes en bent lekker aan het bewegen/ sporten geslagen, maar toch val je maar niet af…..
Leven met een hart/vaataandoening levert in het dagelijks leven best wat beperkingen op die het afvallen, bewegen of andere gezondheidsaspecten flink in de weg kunnen staan. Terwijl een gezonde leefstijl juist dan extra belangrijk is! Je doet je best maar toch lukt het maar niet. Hoe kan dat? Over het algemeen geldt dat je aankomt wanneer er sprake is van een negatieve energiebalans en je meer energie binnenkrijgt dan je verbruikt. En hoewel dit in theorie natuurlijk klopt, gaat dit principe niet in álle gevallen op en zijn er soms andere factoren die een gewichtsafname beletten. Dit kunnen de boosdoeners zijn:
Stress
Wanneer je gestrest bent kan er een hormonale disbalans in je lichaam ontstaan. Chronische stress kan een zelfs een gewichtstoename bevorderen. Cortisol is hiervoor verantwoordelijk. Dit hormoon regelt de bloeddruk en de energietoevoer van het lichaam. Ook stimuleert cortisol het vet- en koolhydratenmetabolisme en regelt het de afgifte van insuline.
Het wordt niets voor niets het stresshormoon genoemd. Tijdens lichamelijke inspanning of emotionele stress kan er een overmatige hoeveelheid cortisol worden afgescheiden door de bijnieren. Een langdurige te hoge cortisolproductie kan dan leiden tot overgewicht. Daarnaast loert het gevaar van emotie-eten in de periodes dat je veel stress ervaart en omdat je je dan ook vaak futloos voelt ben je tevens geneigd om dan niet te gaan sporten.
Medicijngebruik en hormonale disbalans
Sommige medicijnen kunnen ook de oorzaak zijn voor een gewichtstoename. Zoals de bètablokker bijvoorbeeld. Een medicijn dat vaak onmisbaar is voor hartpatiënten, maar er wél voor kan zorgen dat je ongewild toch wat kilo’s aankomt omdat ze de vetafbraak tegengaan en naast je hartritme ook andere processen in je lichaam kunnen vertragen zoals de stofwisseling. Bepaalde medicatie kan ook als bijwerking hebben dat je bijvoorbeeld meer eetlust hebt of ervoor zorgen dat je meer vocht vasthoudt.
Maar ook het behandelen van bepaalden aandoeningen kan een gewichtsafname belemmeren of juist zorgen voor een gewichtstoename. Denk aan hormoontherapie bij het behandelen van kanker, een trage schildklierwerking of een andere hormonale aandoening zoals een bijnierziekte.
Té ‘gezond’ eten
Het wemelt op internet van de voedselhypes. Gezond eten is super trending en op Facebook en Instagram zijn er 1001 ‘gezonde’ recepten te vinden. Helaas zijn een groot aantal deze goedbedoelde adviezen en recepten echter lang niet altijd de meest gezonde keuzes, maar juist grote caloriebommen.
Bijvoorbeeld: Een handje ongezouten noten per dag is heel gezond. Maar ze zijn ook erg calorierijk dus een grotere hoeveelheid is niet aanbevolen. Net als avocado. Een paar keer per week een halve avocado raad ik zeker aan. Ze bevatten naast de goede vetten nog tal van andere goede voedingsstoffen. Maar een hele avocado levert al snel 250 tot 350 kcal (afhankelijk van de grootte). Dat is dan al een groot deel van je dagelijkse energie (kcal) inname. Eet ze wel maar daarom met mate!
De koolhydraatkeuze is ook niet onbelangrijk;
Veel geraffineerde voedingsmiddelen zoals witte pasta, wit brood en witte rijst zijn qua aantal calorieën weliswaar nagenoeg gelijkwaardig aan de meer vezelrijke varianten zoals volkorenbrood, volkorenpasta, zilvervliesrijst e.d., maar vullen een stuk minder goed. Hierdoor heb je sneller weer trek en ga je dus al gauw meer eten.
Onvoldoende slaap
Een slaaptekort heeft niet alleen effect op onze stemming en concentratie, maar het kan ook het afvallen of het behouden van een gezond gewichtsbehoud in de weg staan. Voldoende slaap is van groot belang om je lichaam goed te kunnen laten functioneren en om te ont-stressen. Tijdens je slapen worden veel processen in je lichaam herstelt.
Bovendien kan een (langdurig) slaaptekort je gevoeliger maken voor een hormonale disbalans in bepaalde hormonen, zoals leptine en ghreline, die ervoor kunnen zorgen dat je eetlust of lekkere trek toeneemt.
Je eet niet genoeg
Niet afvallen door te weinig eten? Kan dat? Ja! Dit is zelfs een van de meest voorkomende redenen waarom mensen (vooral vrouwen) geen gewicht verliezen. Je lichaam raakt dan in de zogenaamde spaarstand omdat het het overtollig vet niet verbrand maar gaat opslaan.
Crash-diëten, leven op maar 1000 of 1200 kcal per dag, dagelijks minimaal een uur trainen en toch niet afvallen…. De reden? Dit gebeurt omdat er gewoonweg niet genoeg energie gegeten wordt om voldoende voedend te zijn (waardoor je ook nog een groot risico loopt op een tekort van essentiële voedingsstoffen).
Het gevolg hiervan is dat het metabolisme en soms ook de schildklier begint te vertragen en er niet kan worden afgevallen. Ter vergelijking; een auto heeft om een bepaalde afstand te kunnen afleggen voldoende brandstof nodig om de bestemming te kunnen bereiken. Dit geldt ook voor ons lichaam.
Een te trage schildklier
Ook de hormonen die je schildklier reguleren kunnen uit balans zijn. Een te trage schildklier geeft tal van nare symptomen. Een ervan is dat je meestal aankomt en niet afvalt.
Vitamine D3 tekort
De beste bron van D3 is zonlicht. Mits deze krachtig genoeg is. Jouw lichaam maakt dan zelf vitamine D aan. Maar wanneer je weinig buiten komt (denk aan de wintertijd), een donker huidtype, bedekte kleding draagt, wanneer je zwanger bent of op oudere leeftijd bent heb je sowieso een dagelijkse vitamine D3 aanvulling nodig. Maar ook mensen die een vetvrij of arm dieet volgen krijgen dan vaak ook te weinig D3 via hun voeding binnen. Denk aan vette vis en boter bijvoorbeeld.
Vitamine D speelt een hele belangrijke rol voor ons immuunsysteem, sterke botten, tanden en tandvlees en het behoud van een goede spierfunctie. Een tekort loop je al best snel op. Zeker wanneer onze dagen in de winter en heeft in verhouding weinig zonuren heeft, je door ziekte of vanwege bijvoorbeeld een kantoorbaan niet of nauwelijks buiten bent overdag.
Maar diverse wetenschappelijke onderzoeken linken een vitamine D3 ook aan een overgewicht! En kan een tekort een overgewicht veroorzaken. Veel mensen met obesitas hebben een tekort aan vitamine D.
Het is dus zinvol om, wanneer je je bloed laat prikken, te vragen of ook de vitamine D waarde meegepikt kan worden. En met je arts te overleggen of je in jouw situatie misschien een dagelijkse aanvulling nodig hebt in de vorm van een supplement.
Vocht vasthouden
Het vasthouden van (teveel) vocht veroorzaakt ook een hoger aantal kilo’s op je weegschaal. Naast dat je door bepaalde (hart)medicijnen ook meer vocht vast kan houden is het eten van teveel zout vaak ook een belangrijke oorzaak. Ook ondanks de vochtafdrijvende medicatie.
Vooral voor hartpatienten is het zinvol niet teveel zout toe te voegen aan je dagelijkse voeding! In bijna alles wat we eten zit namelijk meestal al zout toegevoegd (zelfs in de meest onverwachte voedingsmiddelen)! Daarmee zit je dan al snel op de dagelijks aanbevolen hoeveelheid van 6 gram per dag. Wanneer je een hart-of vaatziekte hebt wil je hier zeker niet boven zitten.
Tip: breng je eten lekker zelf op smaak met bijvoorbeeld (pittige) kruiden en specerijen in plaats van zout. Of met (zelfgemaakte) pesto, sambal of zelfgemaakte sausjes op yoghurt basis. Vermijd zoveel mogelijk de kant en klare producten en bij pakjes en zakjes is het zinvol om goed het etiket te controleren op de hoeveelheid zout dat het product bevat. Dit kan namelijk heel erg per merk of soort schelen!
Ben jij al lid van de Lifestyle Community speciaal voor Vrouwen met een Hart- of Vaatziekte? Ontdek, deel, inspireer en praat mee in de leefstijl groepen en forums op deze website. Registreer je gratis als lid en maak contact met de andere leden.
