Wat jouw doel of doelen ook zijn, jouw gezondere leven als hartpatiënt begint met een goed en haalbaar plan!
De schrik zit er goed in! Je bent net weer thuis na een ziekenhuisopname omdat je een hartinfarct of een hartoperatie hebt gehad óf misschien had je het geluk die dans nog nét te ontspringen, maar heb je lichamelijk wel een serieuze waarschuwing gehad. Voor veel mensen is dit hét moment waarop ze zich realiseren dat ze een aantal belangrijke veranderingen in hun leven moeten gaan maken. Beter voor zichzelf moeten gaan zorgen. Die boodschap is luid en duidelijk doorgekomen en de wil om gezondere keuzes te maken is er meestal ook zeker. Maar je nieuwe situatie is behoorlijk overweldigend en vaak ben je de eerste periode voornamelijk bezig met het herstellen van hetgeen je allemaal overkomen is. Zowel met het lichamelijke herstel als mentaal. Je leven is plotsklaps vaak ontzettend veranderd en word je letterlijk geleefd door de rollercoaster waar je in bent beland. Gelukkig krijgen veel hartpatiënten hier een periode ondersteuning bij vanuit het nazorg team van het ziekenhuis. Maar wanneer dit traject en de begeleiding die je erbij had afloopt, komt het neer op jezelf. Hoe pak je vanaf daar de draad op en hoe ga je goede en gezonde(re) keuzes voor jezelf maken? En vooral waar begin je en hoe ga je dit ook blijven volhouden? Veel hartpatiënten zijn veelal op dát moment erg zoekende naar een weg hier in. Ze struinen internet af naar informatie, gooien soms té drastisch het roer volledig om of leggen er voor zichzelf veel te veel druk op. Helaas heeft dat dan ook niet het gewenste blijvende resultaat. En met een tijdelijke fix ben je als hartpatiënt niet geholpen…Vergeet de quick fix!
Mensen zijn gewoontedieren. Wanneer iets té ver van ons bed staat in vergelijking met onze dagelijkse gewoontes en routine ga je dit op de lange termijn gewoonweg niet volhouden. Wanneer jij je bijvoorbeeld voorneemt om helemaal geen koolhydraten meer te gaan eten, houd je dit met een flinke dosis wilskracht misschien best een periode vol. Maar vroeg of laat krijg toch weer zin in een broodje of een lekkere pasta en uiteindelijk ga je toch weer overstag. Dit werkt in principe op die manier voor alle diëten. Want ze zijn té beperkend, staan (te) ver van je normale eetpatroon en meestal bieden ze ook niet de benodigde dagelijkse voedingsstoffen die je nodig hebt. En ja, veelal verlies je er wat kilo’s mee. Voor dat doel werken ze. Maar wel tijdelijk! Want zodra jij je ‘normale’ eetpatroon weer oppakt zijn die kilo’s er meestal in no time weer bij. En soms zelfs nog meer kilo’s dan voor je met dat dieet begon. Dieten zijn niets meer of minder dan een ongezonde quick fix! Vergeet dieten en al helemaal de dieetsupplementen! Ze gaan je niet helpen en zijn vaak zelfs ronduit ontzettend ongezond voor je.Maar wat werkt dan wél?
Wanneer je gezonder wilt gaan leven en je bent gemotiveerd genoeg om hiervoor een aantal veranderingen te maken ten opzichte van je oude leefpatroon, is het belangrijk dat je je voor ogen houdt dat dit tijd kost. Je moet wennen aan de veranderingen en deze veranderingen ook echt stap voor stap nemen. Van 0 naar 100 willen binnen een niet haalbare tijd is niet realistisch. Omdat het niet haalbaar is. En uiteindelijk levert dit alleen maar stress en frustratie op en niet de resultaten waar je juist voor ging. Omdat je geen vooruitgang ziet demotiveert dit alleen maar en gooi je al snel de knuppel in het hoenderhok. En helaas… dan ben je weer bij ‘af’. Maar dan wel met een stuk minder motivatie en wilskracht dan voor de teleurstellende poging.Begin met een plan. Een haalbaar plan!
Wat je doel ook is, gezonder eten, wat kilo’s verliezen, je conditie verhogen, meer gaan bewegen, het valt of staat met een goede planning. Een plan dat ook haalbaar is in jouw situatie! Dat is ontzettend belangrijk om het succesvol te laten zijn. Koop een handige dagplanner voor jezelf of een mooi notitieboekje en schrijf op wat je graag zou willen veranderen in jouw dagelijkse leefstijl. Omschrijf je doelen gedetailleerd en ook hóe je dat wil gaan bereiken. Want wanneer je gezonder wilt gaan eten is dit natuurlijk een super goed doel, maar wel een erg ruim en veelomvattend iets. Maar wanneer je erover na gaat denken op welke manier je dit wilt gaan bereiken gaat het concreet vorm krijgen en kan je daarmee gaan beginnen én het gaat daardoor ook meer ‘leven’ in je hoofd. Een voorbeeld zou kunnen zijn; ik wil minder suiker eten en daarom ga ik de frisdrank die ik drink vervangen voor water (eventueel met een stukje fruit daarin wanneer je er toch een smaakje aan wilt geven) Op deze manier maak je het concreet en kan je er mee aan de slag gaan. Hetzelfde geldt voor je beweegdoelen. Wanneer je nu niet of nauwelijks beweegt is het niet realistisch jezelf op te leggen om minimaal 5x per week naar de sportschool te gaan. Van niets naar alles werkt niet. Bouw het op. Ook in stappen. Begin bijvoorbeeld dagelijks met een wandeling van een half uur. Je hoeft niet intensief te sporten om toch gezond in beweging te zijn! Iedere stap die je maakt is al effectief! Je zou hier oefeningen aan kunnen koppelen. Bijvoorbeeld door 2x per week wat yoga en/of fitnessoefeningen er naast te doen. Vooral voor ons als hartpatienten is het ontzettend belangrijk wel veilig aan de slag te gaan en niet over jouw grenzen heen te gaan. Dat is ook wat je in het hartrevalidatie traject meekrijgt. Luister naar je lichaam en wat het aangeeft. De oefeningen die je tijdens de revalidatie goed kon doen en volhouden zijn dus oefeningen die je zelf in de sportschool of thuis voort kan zetten. Begin bijvoorbeeld met maximaal twee tot drie gezonde(re) aanpassingen en maak je die eerst eigen voordat je het verder uitbouwt. Dat werkt het beste en het meest effectief. Hiermee werk je namelijk aan ook aan een leefstijl die blijvend is en niet een tijdelijk iets. En juist dat is wat je wilt bereiken. Blijvend jezelf een gezond leefpatroon eigen maken.De tips nog even op een rijtje:
- Koop een leuke dagplanner of een mooi notitieboek
- Loop niet te hard van stapel. Begin met kleine stappen
- Maak je doelen concreet Meer bewegen bijvoorbeeld is te abstract. Omschrijf in je planner hóe je het wilt gaan doen. Met voor jou en jouw aandoening veilige en haalbare dagdoelen daarin.
- Betrek anderen bij je plannen
- Schakel hulp in!
- Vraag je cardioloog om advies
Wees niet té streng voor jezelf!
Alle veranderingen, ook op het gebied van leefstijl kosten tijd en vragen een juiste mindset. Hoe jij er mentaal mee omgaat is namelijk allesbepalend voor de kans van slagen. Het vergt een verandering van je ‘oude gedrag’ naar een nieuwe situatie. Deze gedragsverandering moet vanuit je hoofd en vanuit je hart komen. Blijf jezelf voor ogen houden waarom je bepaalde aspecten ten goede wilt verbeteren. Schrijf in jouw doelen ook op wat die redenen voor jou zijn en lees ze nog eens door op momenten dat je motivatie wat lager is. Vaak stimuleert het je om door te zetten en om blijvend een voor jou zo gezond mogelijke leefstijl te ontwikkelen. Maak het belangrijk, maak jezelf en jouw gezondheid belangrijk en ga ermee aan de slag.
